600 journalisten van ruim 150 journalistieke redacties worstelden zich de afgelopen twee jaar door 11,9 miljoen vertrouwelijke documenten. Een dossier van ongekende omvang. De dossiers van 14 “offshore” dienstverleners liggen op straat. Met de huidige technologieën om datasystemen te kraken, zal het daar niet bij blijven. Het internationale consortium van onderzoeksjournalisten gaat door en heeft in ieder geval weer een slag geslagen. De Pandora Papers.
“Millions of leaked documents and the biggest journalism partnership in history have uncovered financial secrets of 35 current and former world leaders, more than 330 politicians and public officials in 91 countries and territories, and a global lineup of fugitives, con artists and murderers.”
Belastingheffing in de moderne maatschappij is een ingewikkelde zaak geworden. Wat in wezen een eenvoudige opdracht is om naar draagkracht en besteding een opbrengst voor het algemeen belang bijeen te schrapen, is door allerlei belangen verworden tot een ingewikkelde brij van regels en regelingen. Op onderdelen van alleen onze Nederlandse Wet op de Inkomstenbelasting zijn inmiddels boekenkasten vol geschreven. Nog al veel normale mensen (met huis, gezin en auto) hebben hulp nodig om op een normale manier aan hun verplichtingen te kunnen voldoen. Een ondernemer die nog zijn eigen aangifte kan doen is of accountant of belastingadviseur. Nagenoeg alle andere ondernemers hebben hulp nodig om met enige zekerheid een juiste aangifte te doen. De dromer die denkt het zelf te kunnen mist kansen of maakt fouten.
Het komt aan op woorden die (bewust en onbewust) opeens net iets anders worden uitgelegd.
De ondernemer die internationaal zaken doet komt in een ongelooflijk ingewikkelde situatie van verschillende landen die er verschillende normen en waarden op na houden. Het komt aan op woorden die (bewust en onbewust) opeens net iets anders worden uitgelegd. En ja tot nu toe gold; belasting betalen is voor hen die niet de mogelijkheid hebben om die verschillen uit te buiten. Voor hen die niet dat legertje aan adviseurs kunnen betalen die het regelen. Dat kunnen alleen zij met voldoende diepe zakken of voldoende belangen om serieus geld te besteden aan zeer serieuze belasting ontwijkingsconstructies. Het gaat dan niet meer om het missen van kansen maar om het creëren van kansen, al dan niet moreel verantwoord.
De uitdaging om het goed te doen is al groot genoeg.
De journalistiek is een krachtige en tegelijkertijd kwetsbare groep die een grote invloed heeft op het moreel besef van een stad, land, werelddeel of zoals nu nog maar een keer blijkt de wereld. Geld als zodanig heeft geen moraal. Mensen bepalen moraliteit. Daarom ook verschilt moraliteit van plaats tot plaats en veranderd ze ook door de tijd. Wat gisteren “bon ton” was, is morgen “not done”. Het komt aan op gevoel en een voldoende ontwikkeld moreel kompas om goed met deze uitdaging om te gaan. En ook nu blijkt dat onze “wereldleiders” net mensen zijn.
Wij denken er op onze manier mee om te moeten gaan. Mocht je een uitdaging hebben en niet goed weten hoe je er “uit” komt, bel dan vooral. Ben je alleen op zoek naar “minder, minder en nog minder” bel dan een ander nummer. De uitdaging om het gewoon goed te doen is al groot genoeg.